Kormoran w Polsce – czy jest się czym martwić?

Kormorany to majestatyczne, duże ptaki wodne, należące do rzędu pełnopłetwych. Obecnie są objęte ochroną gatunkową częściową, jednak za sprawą gwałtownego wzrostu ich liczby, może się to zmienić. Wędkarze jednogłośnie apelują o działanie. Wiele osób uznaje kormorany za szkodniki. Ich znaczne namnożenie się nastąpiło na początku lat 80. Ludzie zainteresowani tematem kormoranów i ich niszczącego wpływu na środowisko naturalne mówią o odstrzale, lub częściowym niszczeniu ich kolonii. Czy kormoran jest szkodnikiem?

Kormoran – charakterystyka, populacja

Jeżeli wędkując, miałeś okazję zobaczyć szybkiego, dużego ptaka, zanurzającego się w wodzie, był to najprawdopodobniej kormoran. Jak wyglądają kormorany? Mają czarne, błyszczące pióra, gdzieniegdzie przebija się w nich zieleń, szczególnie w okolicy szyi. Ważą od 1,3 do aż lekko ponad 3 kilogramów. Samce są nieznacznie większe od samic z tego gatunku, dlatego przyglądając się im uważnie, nie jest trudno je rozróżnić. Ciekawostką jest fakt, że gdy zaczyna się okres godowy, ptakom nagle wyrastają białe piórka. Co ciekawe, szybko znikają, bo wychodzą już w trakcie okresu godowego. Jest to nie lada gratka dla osób pasjonujących się fotografią ptactwa.

Kormorany, które często są utrapieniem dla wędkarzy z powodu niszczenia drzew i zjadania dużej ilości ryb, żyją w ogromnych koloniach. Cała grupa może liczyć nawet kilka tysięcy osobników! Ptaki budują swoje gniazda wysoko, najczęściej na sporych drzewach, skałach, znacznie rzadziej w trzcinie. Oficjalne źródła podają, że w Polsce żyje ok. 25 tysięcy par kormoranów. Dla porównania ich populacja w latach 90′ była na poziomie 8 tysięcy par.

Źródła te podają jedynie informację o 73 koloniach kormoranów, ale bez informacji o południowej części kraju. Co ciekawe wg. Monitoringu Ptaków Polski, populacja kormoranów spadła o 12%, w porównaniu z rokiem poprzednim (ok. 28 tysięcy par). Spadek ten nie jest jednak obserwowany przez osoby interesujące się ich tematem, wręcz przeciwnie! Mapy ukazywane przez MPP nie przedstawiają wielu siedlisk tych ptaków, szczególnie w południowej części kraju. Mowa tu o terenach Małopolski, Podkarpacia czy województwa Opolskiego. Obserwuje się ogromne grupy kormoranów nad rzekami takimi jak Odra, San, Wisłok, Wisłoka, Poprad, czy Muszynka. Dlaczego zatem mowa o spadku populacji?

Kormorany należą do ptaków wędrownych, zaczynają odlatywać nawet na początku sierpnia. Mimo tego, w okresie zimowym w Polsce można je zobaczyć na własne oczy niedaleko zalewu Szczecińskiego, oraz Zatoki Gdańskiej. Wiele osób twierdzi, że zimą liczebność kormoranów w Polsce jest na poziomie kilkudziesięciu tysięcy sztuk, a nawet kilkuset tysięcy! Należy pamiętać, że ich zapotrzebowanie energetyczne w tym czasie jest zdecydowanie wyższe.

Kormoran a wpływ na środowisko naturalne. Ile ryb zjada kormoran?

Z pewnością kojarzysz obraz obsiadujących drzewa kormoranów. Na jednym z nich, ptaki mogą zmieścić średnio nawet 70 gniazd. Warto zaznaczyć, że zwierzęta gniazdują tylko raz w roku, a samica na raz może złożyć między 3 a 6 jaj. Pary kormoranów razem dbają o swoje potomstwo. Wspólnie wysiadują jaja przez około miesiąc, aby następnie razem karmić je.

Ile je kormoran? Dorosłe osobniki żywią się rybami, a potrafią ich zjeść naprawdę sporo. Zjadają pstrągi, płocie, leszcze, a nawet sandacze, czy szczupaki. W zależności od źródła, kormoran potrafi zjeść od 500g do 800g. ryb dziennie! Możemy więc w bardzo prosty sposób przeliczyć, ile ryb rocznie zjada ten gatunek ptaka. Przyjmijmy, że w Polsce żyje ok. 100 tysięcy kormoranów. Zjadają one dziennie średnio 650g. ryb. Po prostej kalkulacji wychodzi, że codziennie 65 ton ryb staje się posiłkiem kormoranów! To daje niemal 24 tysiące ton rocznie!

Ponadto drzewa, na których kormorany gniazdują, są niszczone przez ich odchody. Na Warmii i Mazurach na wielu jeziorach występują wyspy, które są nazywane „wyspami kormoranów”, właśnie ze względu na ich wygląd. Najwyższe bowiem drzewa w takich miejscach są martwe. Właśnie przez to, duża część osób uważa je za zagrożenie dla środowiska naturalnego.

Kormorany powodują ogromne straty w środowisku naturalnym. Ptaki urządzają sobie polowania w stawach hodowlanych. Co więcej, niepokoją ryby oraz wyjadają młode osobniki w jeziorach, jak i materiał zarybieniowy. Sytuacja, jeżeli chodzi o rybostan polskich wód, jest dramatyczna. Najprawdopodobniej w dużej mierze za sprawą kormoranów. Kolonie śródlądowe to poważny problem i jeżeli nic z tym nie zrobimy, pozostanie nam wędkować jedynie poza granicami naszego kraju.